Op 20 oktober vond in Theater De Vest de bijeenkomst 'Het verhaal van Alkmaar Ontzet' plaats. Een middag met nieuwe verhalen over het Ontzet van Alkmaar, gepresenteerd door dagvoorzitter Özcan Akyol.
Het was een vol programma en een volle zaal op vrijdag 20 oktober in de Plein Zaal van Theater de Vest. Gerjon Rooker, voorzitter van de organiserende Stichting Het Grote Raam, opende de bijeenkomst op 20 oktober 2023 met een inleiding op het thema van Het Grote Raam ‘Het licht van de vrijheid: eenheid in verscheidenheid’.
Hij haalde de burgemeester aan die in haar rede bij een herdenking van de Eerste Vrije Statenvergadering in Dordrecht zei: ‘En toch…. “het verhaal van een grootse overwinning is altijd gebouwd op het drijfzand van menselijk lijden” dat is zeker ook op Alkmaar van toepassing’.
Rooker lichtte toe dat het waardevol is dat het herdenken van 450 jaar Alkmaar Ontzet tot activiteiten heeft geleid waarbij ook het andere verhaal wordt verteld. Er is een grote prijs betaald voor onze Victorie. Daarom is in Het Grote Raam de eenheid in verscheidenheid verbeeld met 214 panelen die allemaal verschillend zijn, maar toch een eenheid vormen.
De volgende spreker, dr. Yolanda Rodríguez Pérez (Moderne Europese Letterkunde) besprak de Tachtigjarige Oorlog en de belegeringen, gezien door Spaanse ogen. Zij stond stil bij een aantal belangrijke momenten en historische figuren, zoals zij Spanje werden beschreven. De Spaanse auteurs maken onderscheid tussen de opstandelingen en de rest van de bevolking. De rebellen waren niet zomaar spontaan in opstand gekomen, zo stelt men zich voor. De schuld lag bij de ambitieuze en hebzuchtige Nederlandse adel. Zij hebben het blinde en lichtgelovige volk van de Nederlanden misleid en hebben de aanvallen op het katholieke geloof toegestaan. Ons beeld van de Opstand kenmerkt zich nog steeds door een zwart-wit lezing: het verenigde Nederlandse volk tegen de enge Spaanse onderdrukker. Alhoewel het feitelijk om een burgeroorlog ging. De Spaanse oorlogskronieken over het begin van de Opstand hebben bijna altijd in de titel de term ‘guerras civiles de Flandes’, de burgeroorlogen in de Nederlanden.
Vervolgens werd het boek van Harry de Raad, Het Beleg van Alkmaar, gepresenteerd.
Ieder jaar vieren we in Alkmaar het ontzet van de stad, maar wat weten we eigenlijk over deze belangrijke historische gebeurtenis?’
"We willen graag dat onze stad belangrijk is, maar er wordt ook wel eens overdreven", vertelt Harry. "Er speelden tijdens het beleg, maar ook ervoor en erna, voortdurend tegenstrijdige belangen mee die ik inzichtelijk wilde maken in mijn boek." In Alkmaar stopt het verhaal van de Tachtigjarige Oorlog na de victorie. Terwijl, zo stelt Harry, er nog zoveel na het beleg gebeurde dat belangrijk is om het Alkmaarse verhaal in context te kunnen plaatsen. Doordat het Alkmaarse Beleg lang niet vanuit verschillende kanten is bekeken, werd het herdenken ook lastig. "Het is lang een protestants feest geweest waarbij de katholieken werden uitgesloten en als tweederangsburgers werden behandeld", stelt Harry. Met zijn boek blikt hij ook terug op de verhoudingen tussen de verschillende religieuze groepen in Alkmaar. “Er zijn historische stemmen die wij niet horen”, zei hij daarover en door deze vanuit feiten te beschrijven en daarbij niemand te ontzien, hoopt hij bij te dragen aan het historische besef.
